“ਇਸ ਵਾਰ ਸ਼ਾਇਦ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਬੁੱਧੂ ਨਹੀਂ ਬਣਨਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ...”
(5 ਜੁਲਾਈ 2018)
ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੱਤ ਖੁਦਾ ਦਾ ਵੈਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦ ਕਿਸੇ ਰਾਜ ਦੇ ਲੋਕ ਅੱਤ ਦਰਜੇ ਦੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਤੇ ਮੌਕੇ ਦੇ ਹਾਕਮ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹਿਤਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਸਵਾਰਥਾਂ ਤੇ ਐਸ਼ ਪਰਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਗਨ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇਕ ਦਿਨ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦ ਲੋਕ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋ ਉੱਠਦੇ ਹਨ ਤੇ ਰਾਜ ਪਲਟਾ ਕੇ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਬੇਸ਼ੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਆਮ ਸੁਣਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਸਹੀ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦ ਉਸ ਤੋਂ ਸਬਕ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਪੰਜਾਬ ਇਸ ਵੇਲੇ ਕੁਝ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰਸੂਤ ਪੀੜ ਹੰਢਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਸ਼ਾ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਉੰਨਾ ਚਿਰ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ, ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਲਤ ਨਾ ਬਣ ਜਾਵੇ। ਜਦ ਇਹ ਲਤ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਘਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਤਬਾਹ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਵਾਨੀਆਂ ਰੁਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਕਿਸੇ ਰਾਜ ਅੰਦਰ ਵਰਤ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਲੂੰ ਕੰਡੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੰਜ਼ਰ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸ਼ਰਾਬ, ਅਫੀਮ, ਭੰਗ ਪੋਸਤ ਤੇ ਜਰਦੇ ਵਰਗੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਜੋ ਹਨੇਰੀ ਝੁਲੀ, ਗੋਲੀਆਂ, ਟੀਕੇ ਅਤੇ ਛਿਪਕਲੀਆਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੋਈ ਚਿੱਟੇ ਵਰਗੇ ਸਿਨਥੈਟਿਕ ਜਾਨ ਲੇਵਾ ਨਸ਼ੇ ਨਾਲ ਚਰਮ ਸ਼ਿਖਰ ’ਤੇ ਜਾ ਪਹੁੰਚੀ। ਆਏ ਦਿਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਗਭਰੂਆਂ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨੇ ਅੱਜ ਹਰ ਆਮ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਕਾਲਜੇ ਦਾ ਰੁੱਗ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਸਿਆਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੁਖਦਾਇਕ ਮੰਜ਼ਰ ਵਲ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸਮਝੀ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਬੱਸ ਨਹੀਂ, ਨੀਲਿਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਵੇਂ ਦਾ ਰੌਲਾ ਹੈ, ਪੰਜਾਬ ਚ ਨਸ਼ਾਖੋਰੀ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਕੁਝ ਕੁ ਲੋਕ ਐਵੇਂ ਹੀ ਰੌਲਾ ਪਾਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੌਦਾਂ ਪੰਦਰਾਂ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਚਾਰ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਲਾਰਾ ਲਾ ਕੇ ਚਿੱਟੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਰਾਜਸੱਤਾ ਹਥਿਆਉਣ ਬਾਦ ਘੇਸਲ ਮਾਰ ਲਈ। ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਘਸੀਟ ਕੇ ਜੇਹਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਾਂਗੇ, ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਆੜੀ ਪਾ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਬਚਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਟਾ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਨਸ਼ਾ ਮਾਫੀਆ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਲਪੇਟਾ ਮਾਰ ਲਿਆ।
ਕਿਸੇ ਦੀ ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਸਬਰ ਪਰਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨਾਲ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਗੱਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਤੇ ਨਤੀਜਾ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਲੋਕ ਜਾਗ ਉੱਠੇ ਹਨ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਸੱਤ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਨਸ਼ਾ ਵਿਰੋਧੀ ਹਫਤਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ, ਜੋ ਕਿ ਲੋਕ ਜਾਗਿਰਤੀ ਦੀ ਵਧੀਆ ਮਿਸਾਲ ਹੈ, ਪਰ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਲਾਮਬੰਦ ਹੋ ਕੇ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਦਾ ਜੋ ਕੁਟਾਪਾ ਚਾੜ ਰਹੇ ਹਨ, ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨਸ਼ਾਬੰਦੀ ਦੇ ਮਤੇ ਪਾਸ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਐੱਨ ਆਰ ਆਈ ਵੀਰਾਂ ਵਲੋਂ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਨੌਜਵਾਾਨਾਂ ਦਾ ਇਲਾਣ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਾਅਦੀ ਭਰਨੀ ਵਰਗੇ ਕਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਦਮ ਨਿਸਚੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਏ ਉੱਤੇ ਨਸ਼ਾ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਗਾਰੇ ਤੇ ਹੁਲਾਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਨੀਂਦੋਂ ਜਾਗੀ ਹੈ। ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਨੂੰ, ਜੋ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੁੱਛੜ ਬਿਠਾ ਰੱਖੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਬੇਤੁਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ। ਨਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਗੱਭਰੂਆਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਸਿਲਿਸਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਡੈਮੇਜ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੱਖੀ ਘੱਟਾ ਪਾ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬੁੱਧੂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਧੂੜ ਵਿੱਚ ਟੱਟੂ ਭਜਾਉਣ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਪੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਜਾਗਿਰਤੀ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਸੀਂ ਧੂੰਆਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਨੀਂਦ ਹਰਾਮ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੋਕ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਠੁੱਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਥੇ ਇਹ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਨਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਸ਼ਾਇਦ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਬੁੱਧੂ ਨਹੀਂ ਬਣਨਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਸਬਰ ਦਾ ਪਿਆਲਾ ਭਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਗੇ ਹਨ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜਾਗਦੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਦੇਰ ਨਾਲ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਜਾਗ ਜਾਣ ਤਾਂ ਫੇਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇ ਕੇ ਹੀ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਸ਼ਾਲਾ! ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਗੱਲ ਸੱਚ ਹੋਵੇ ਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਰਹਿਤ ਪੰਜਾਬ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਘੁੱਗ ਵਸੇ।
*****
(1216)
