“ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਨੇ 1980 ਤੋਂ 1988 ਤਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਕੀਤਾ। ਕੋਈ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ...”
(8 ਜੁਲਾਈ 2023)

ਅੱਜ (8 ਜੁਲਾਈ) ਨੂੰ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਇਨਸਾਫ਼ ਇਨਸਾਫ਼ ਅਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਰੈਲੀਆਂ ਕੈਨੇਡਾ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ। ਸਿੱਖਸ ਫਾਰ ਜਸਟਿਸ ਦੇ ਗੁਰਪਤਵੰਤ ਪੰਨੂ ਨੇ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਡਿਓ ਰਾਹੀਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸਾਂ ਅੱਗੇ ਹੋਣਗੀਆਂ।

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤਕ ਤਿੰਨ ਅਜਿਹੇ ਇਕੱਠ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਪੱਖੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਜਨਤਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਈ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਖਾਲਸਾ ਡੇਅ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਟਰੱਕ ਫਲੋਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਦੋ ਸਿੱਖ ਅੰਗ ਰੱਖਿਅਕਾਂ ਦੁਆਰਾ 1984 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਤਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਟਰੂਡੋ ਸਰਕਾਰ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਬੈਠੀ ਹੈ।

ਮੌਜੂਦਾ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਖਿਲਾਫ ਪੋਸਟਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੋਸਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਵੀ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਫੋਟੋ ਦੇ ਉੱਪਰ, ਬੰਦੂਕਾਂ ਅਤੇ ਚਾਕੂ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਪੋਸਟਰ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੈਨੇਡਾ, ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਰਗੇ ਭਾਈਵਾਲ ਦੇਸ਼ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਵਾਰ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਨਾ ਦੇਣ।”

ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮੇਲਾਨੀਆ ਜੋਲੀ ਨੇ ਵਿਆਨਾ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨਾਂ ਤਹਿਤ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੈਨੇਡਾ 8 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੋਏ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਔਨਲਾਈਨ ਸਮੱਗਰੀ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ “ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਪੂਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਜਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਾਰੀ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਜਾਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਭਾਗੀਦਾਰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹਿਦਾ।

ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ ਦਾ ਕਤਲ

45 ਸਾਲਾ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ, ਜੋ ਕਿ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਸਮਰਥਕਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦਾ ਸੀ, ਦਾ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਰੀ, ਬੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਏ ਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਰੈਲੀਆਂ ਕੱਢ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ’ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ, ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਸਮਰਥਕਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 2% ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਏਜੰਡੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ 98 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਤੱਤ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਕਸਦ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਤੇ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ ਰੋਜ਼ੀ ਚਲਾਉਣਾ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਸਕਦ ਹੈ। ਨਿੱਜੀ ਹਿਤਾਂ ਲਈ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਰੋਸ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ 8 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਟੋਰਾਂਟੋ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ, ਓਨਟਾਰੀਓ ਅਤੇ ਕਿਊਬੈਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਅਤੇ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਸਮੂਹ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਸਮੂਹ ਦੇ ਮਨਸੂਬਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲੋਕ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਕੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਖਾਲਿਸਤਾਨ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਪੈਸੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਾਅਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਹਾਇਤਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਹ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਲਾਭਾਂ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਘਰ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੁਲਾਸੇ ਨੇ ਸਮੁੱਚੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਲਹਿਰ ਦੀ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। 2021 ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਨਵੇਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਗਭਗ 1.4 ਮਿਲੀਅਨ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2.1 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।

ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵੀ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਲਾਭ ਲਈ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸਲ ਇਰਾਦਿਆਂ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕੈਨੇਡਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ? ਸਿੱਖ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਏ, ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦਹਿਸ਼ਤ ਅਤੇ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਮਾੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ। ਇਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਨੁਭਵਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਹੀ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਹੱਲ ਹੈ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਘੱਟ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਾਲਾਤ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਪੰਨੂੰ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਸਮਰਥਕ ਸੱਤਾ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਿਆਸੀ ਮਾਣਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਾਲਪਨਿਕ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਲਹਿਰ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ 1984 ਸਿੱਖ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ: ਹਰ ਕੋਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। 1984 ਸਿੱਖ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਲਾ ਸਾਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ। ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਬੇਤੁਕੇ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਿੱਖ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਨ।

ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਭਗਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ-ਗ਼ਲਤ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਮਝ ਹੈ। 9ਵੇਂ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ‘ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣ ’ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ, ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸਤਿਕਾਰਤ ਅਹੁਦਿਆਂ ’ਤੇ ਹਨ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਹੁਨਰਮੰਦ ਸਿੱਖ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਵਾਈ, ਆਈ.ਟੀ., ਸਾਫਟਵੇਅਰ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਅਤੇ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਹਨ।

ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਨੇ 1980 ਤੋਂ 1988 ਤਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਕੀਤਾ। ਕੋਈ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਅਤਿ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂ ਸਿੱਖ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਭ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਹਿਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ, ਉਹ ਪਿਛਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ, 1984 ਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ, ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਲਹਿਰ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ। ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ 1984 ਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਨਹੀਂ। ਭਾਰਤ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਇਕਜੁੱਟ ਹੈ। ਉਹ ਕਾਲੇ ਦੌਰ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਰਾ ਭਾਰਤ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 2002 ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ।

ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਸਥਿਰਤਾ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਇਹ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਸੱਤਾ ਦੇ ਭੁੱਖੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਆਪਣੇ ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਕੀ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਸ਼ਾਇਦ ਕਦੇ ਨਹੀਂ!

ਜਿਸ ਪੋਸਟਰ ਦਾ ਉੱਪਰ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਤਸਵੀਰ ਇਹ ਹੈ:

*****

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।
(4076)
(ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਲਈ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)