“ਇਹ ਛਾਲ਼ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਐਡਵੈਂਚਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਪੇਸ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ ...”
(25 ਅਗਸਤ 2025)
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਦਲੇਰੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨਾਮ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਅਮਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਨਾਮ ਹੈ ਫੀਲਿਕਸ ਬੌਮਗਾਰਟਨਰ, ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸਨੇ ਸਪੇਸ ਦੇ ਕੰਢੇ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਏ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਏ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਮਿਤੀ 14 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਦਾ ਉਹ ਦਿਨ, ਜਦੋਂ ਫੀਲੈਕਸ ਨੇ ਸਟ੍ਰੈਟੋਸਫੀਅਰ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰੀ, ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਐਡਵੈਂਚਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਵਿਗਿਆਨ, ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਇੱਛਾ-ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਅਨੋਖਾ ਸੰਗਮ ਸੀ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਜਿਸਨੇ ਅਸੰਭਵ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਫੀਲੈਕਸ ਬੌਮਗਾਰਟਨਰ ਦਾ ਜਨਮ 20 ਅਪਰੈਲ 1969 ਨੂੰ ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਸਾਲਜ਼ਬਰਗ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਦਾ ਬਚਪਨ ਕਿਸੇ ਸਧਾਰਨ ਬੱਚੇ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦੇ ਸੁਪਨੇ ਸਧਾਰਨ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਖਿਡੌਣਿਆਂ ਜਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਫੀਲੈਕਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਕਸਰ ਆਕਾਸ਼ ਵੱਲ ਉੱਠਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਡਦੇ ਜਹਾਜ਼, ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਨਾਲ ਉੱਤਰਦੇ ਜੰਪਰ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਦੀਆਂ ਬੁਲੰਦੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਜਾਦੂ ਵਾਂਗ ਖਿੱਚਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਪਨਾ ਪਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਸੁਪਨਾ ਜੋ ਆਮ ਲੋਕ ਸੋਚਣ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਦੇ ਹਨ। ਫੀਲੈਕਸ ਨੂੰ ਉਚਾਈਆਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਹ ਪਿਆਰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਬਚਪਨ ਦੇ ਲਏ ਹੋਏ ਸੁਪਨੇ ਅਤੇ ਸੋਚਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਰਾਹ ਵੱਲ ਲੈ ਗਈਆਂ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਦੀ ਇਹ ਖਿੱਚ ਅਤੇ ਜਨੂੰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੱਲ ਲੈ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ।
ਫੀਲੈਕਸ ਨੇ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੀਆ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਜੰਪਿੰਗ ਅਤੇ ਸਕਾਈਡਾਈਵਿੰਗ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਮਿਲੀ। ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੋੜ ਸੀ। ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਕਾਈਡਾਈਵਿੰਗ ਦੀਆਂ ਬਰੀਕੀਆਂ ਸਿੱਖੀਆਂ, ਸਗੋਂ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਜੋਖਮ ਝੱਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ। ਫ਼ੌਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੀਲੈਕਸ ਨੇ ਬੇਸ ਜੰਪਿੰਗ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ। ਬੇਸ ਜੰਪਿੰਗ, ਜੋ ਕਿ ਬਿਲਡਿੰਗ, ਐਂਟੇਨਾ, ਸਪੈਨ (ਪੁਲ) ਅਤੇ ਅਰਥ (ਪਹਾੜ ਜਾਂ ਚੱਟਾਨਾਂ) ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਖੇਡ ਹੈ, ਫੀਲੈਕਸ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਦੀ ਅਸਲ ਪਰਖ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਪੁਲਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਤੋਂ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰੀਆਂ। ਉਸਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਛਾਲਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਦਿਵਾਈ, ਪਰ ਉਸਦਾ ਸੁਪਨਾ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਉਹ ਸਪੇਸ ਦੇ ਕੰਢੇ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਛਾਲ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਸੀ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਖਤਰਨਾਕ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਅਸੰਭਵ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸੱਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਅਟੁੱਟ ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।
“ਰੈੱਡ ਬੁੱਲ ਸਟ੍ਰੈਟੋਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ” ਫੀਲੈਕਸ ਦੇ ਇਸ ਅਸੰਭਵ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣਿਆ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਐਡਵੈਂਚਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨੋਖਾ ਮਿਲਾਪ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ ਸੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰਨਾ, ਉਚਾਈਆਂ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਸੂਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਸਾਲ ਲੱਗੇ। ਇੰਜਨੀਅਰਾਂ, ਡਾਕਟਰਾਂ, ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਟੀਮ ਨੇ ਫੀਲੈਕਸ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਸੂਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਫੀਲੈਕਸ ਨੂੰ ਸਟ੍ਰੈਟੋਸਫੀਅਰ ਦੇ ਅਤਿ-ਨੀਚੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਜਿਊਂਦਾ ਰੱਖ ਸਕੇ। ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੀਲਿਅਮ ਗੁਬਾਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਫੀਲੈਕਸ ਨੂੰ 39 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤਕ ਲੈ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਸਾਰੀ ਤਿਆਰੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਛਾਲ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਲਈ ਸੀ ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਦੇਵੇ।
14 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਦੀ ਸਵੇਰ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਿਊ ਮੈਕਸੀਕੋ ਰਾਜ ਦੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਫੀਲੈਕਸ ਬੌਮਗਾਰਟਨਰ ’ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਹੀਲੀਅਮ ਗੁਬਾਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੈਪਸੂਲ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਆਕਾਸ਼ ਵੱਲ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਇਹ ਚੜ੍ਹਾਈ ਲਗਭਗ ਦੋ ਘੰਟੇ 40 ਮਿੰਟ ਚੱਲੀ, ਅਤੇ ਫੀਲੈਕਸ 39,045 ਮੀਟਰ (ਲਗਭਗ 39 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਦੀ ਉਚਾਈ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਹ ਉਚਾਈ ਸਟ੍ਰੈਟੋਸਫੀਅਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਧਰਤੀ ਇੱਕ ਨੀਲੀ ਗੋਲੀ ਵਾਂਗ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਕਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਹਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ-57 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸ, ਅਤੇ ਹਵਾ ਦਾ ਦਬਾਅ ਲਗਭਗ ਜ਼ੀਰੋ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜੀਉਣਾ ਆਮ ਇਨਸਾਨ ਲਈ ਅਸੰਭਵ ਹੈ, ਪਰ ਫੀਲੈਕਸ ਦਾ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਸੂਟ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਅਟੁੱਟ ਹਿੰਮਤ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਚੁਣੌਤੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੈਪਸੂਲ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਫੀਲੈਕਸ ਨੇ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ। ਉਸਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੀ ਸਪੇਸ ਦੀ ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਅਥਾਹ ਡੁੰਘਾਈ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪਲ ਲਈ ਰੁਕ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਕਈ ਵਾਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਸਕੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਛੋਟੇ ਹੋ।” ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਕ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਉੱਚੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸਨ।
ਫਿਰ ਆਇਆ ਉਹ ਪਲ ਜਿਸਦੀ ਦੁਨੀਆ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਫੀਲੈਕਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਟ੍ਰੈਟੋਸਫੀਅਰ ਦੀ ਅਥਾਹ ਖਾਈ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਸਨੇ ਛਾਲ ਮਾਰੀ, ਉਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਡਿਗਣ ਲੱਗਾ। ਕੁਝ ਹੀ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਧੁਨੀ ਦੀ ਗਤੀ (1236 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ) ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਸਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਤੀ 1,357.6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ (843.6 ਮੀਲ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ) ਸੀ, ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਜਾਂ ਰਾਕਟ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਧੁਨੀ ਦੀ ਗਤੀ ਤੋੜੀ। ਉਸਦੀ ਇਹ ਛਲਾਂਗ ਲਗਭਗ 4 ਮਿੰਟ 20 ਸਕਿੰਟ ਚੱਲੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੇਜ਼ ਘੁੰਮਣ (ਸਪਿਨ) ਕਾਰਨ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਦਾ ਖਤਰਾ। ਪਰ ਫੀਲੈਕਸ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਿਆ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਨਿਊ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਉੱਤਰਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਪੈਰ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਛੂਹੇ, ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੇ ਰਾਹਤ ਦਾ ਸਾਹ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ।
ਫੀਲੈਕਸ ਦੀ ਇਸ ਛਾਲ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਏ। ਪਹਿਲਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਛਾਲ, ਜੋ 39,045 ਮੀਟਰ ਸੀ। ਦੂਜਾ, ਬਿਨਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਜਾਂ ਰਾਕਟ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਧੁਨੀ ਦੀ ਗਤੀ ਤੋੜਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਤੀਜਾ, ਹੀਲੀਅਮ ਗੁਬਾਰੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਉਚਾਈ ਤਕ ਯਾਤਰਾ। ਇਹ ਰਿਕਾਰਡ ਸਿਰਫ਼ ਨੰਬਰ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਹਿੰਮਤ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸਨ। ਇਸ ਛਾਲ ਦੌਰਾਨ ਫੀਲੈਕਸ ਨੂੰ ਕਈ ਜਾਨਲੇਵਾ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਸਟ੍ਰੈਟੋਸਫੀਅਰ ਦੇ ਨੀਚੇ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਸੂਟ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰਾ ਜਿਹਾ ਵੀ ਰਿਸਾਵ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਫੀਲੈਕਸ ਦੀ ਮੌਤ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮਣ (ਸਪਿਨ) ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ -57 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦੇ ਜਮ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਸੀ। ਪਰ ਫੀਲੈਕਸ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਹਰ ਸੰਭਵ ਖਤਰੇ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨੇ ਇਸ ਅਸੰਭਵ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਇਆ।
ਫੀਲੈਕਸ ਬੌਮਗਾਰਟਨਰ ਦੀ ਇਹ ਛਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਐਡਵੈਂਚਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਪੇਸ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸੀ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਨਵੇਂ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਸੂਟ, ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਹੀਲਿਅਮ ਗੁਬਾਰੇ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਨੇ ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਫੀਲੈਕਸ ਦੀ ਇਸ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਜਨੂੰਨ ਹੋਵੇ, ਮਨ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਹੀ ਤਿਆਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸੁਪਨਾ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਇਹ ਛਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਇੱਛਾ-ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਜਿੱਤ ਸੀ। ਫੀਲੈਕਸ ਬੌਮਗਾਰਟਨਰ ਦੀ ਸਪੇਸ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਛਾਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਹੈ ਜੋ ਸਦੀਆਂ ਤਕ ਯਾਦ ਰਹੇਗਾ। ਉਸਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ, ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਦੀ ਹਿੰਮਤ, ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ ਅਤੇ ਅਸੰਭਵ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲਗਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ “ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਦਲੇਰ ਇਨਸਾਨ” ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿਵਾਇਆ। ਫੀਲੈਕਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਨੇ ਜੋ ਅਸੰਭਵ ਜਾਪਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਰੱਖੀਏ।
* * * * *
ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।
ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ: (