“ਕਮਲੀ ਨੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਆਪਣੀ ਧਰਮ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਮਾਤਾ ਜੀ ...”
(9 ਜੁਲਾਈ 2025)
ਕਮਲੀ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਗੱਲੋਂ ਔਖੀ ਸੌਖੀ ਹੁੰਦੀ, ਮਨੋ ਮਨੀ ਰੱਬ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ। ਕਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਚਮਕ ਹੁੰਦੀ, ਕਦੇ ਉਦਾਸੀ; ਕਦੇ ਮੁਸਕਾਨ ਹੁੰਦੀ, ਕਦੇ ਬੇਵਸੀ ਲਾਚਾਰੀ; ਕਦੇ ਮਨ ਹਾਰਿਆ ਜਿਹਾ ਲਗਦਾ, ਕਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਉਤਸ਼ਾਹ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਲੇ ਮਿਲੇ ਭਾਵ ਉਸਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਝਲਕਦੇ ਰਹਿੰਦੇ। ਅੱਜ ਵੀ ਉਹ ਰੱਬ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਹਰ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਗਈ ਤੇ ਹੋ ਗਈ ਸ਼ੁਰੂ, “ਰੱਬ ਜੀ! ਸੱਚੀਂ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਬਹੁਤ ਔਖੀ ਐ, ਬਿਨਾਂ ਸਿਰ ਪੈਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਕਲੇਸ਼ ਤੋਂ। ਕਲੇਸ਼ ਵੀ ਕੋਈ ਬਾਹਰਲਾ ਕਲੇਸ਼ ਥੋੜ੍ਹੀ ਐ, ਅੰਦਰਲਾ ਕਲੇਸ਼ ਈ ਐ। ਇਹ ਵੀ ਨੀ ਕਿ ਕੋਈ ਬਾਹਵਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਲੜਦਾ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਨੀਂ ਕਿ ਸਭ ਸ਼ਾਂਤ ਐ। ਬੰਦਾ ਕਰੇ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰੇ। ਜੇ ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਔਗੁਣ ਐ ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਹਦੇ ਲਈ ਓਂ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਰੋਜ਼ ਆਖਦੀ ਆਂ, ਰੱਬ ਜੀ! ਮੈਂ ਹਰ ਫਰਜ਼ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਆਂ, ਫਿਰ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਦਿਆ ਕਰੋ, ਮੈਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਐ ਸਭ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ। ਦੇਖੋ ਜੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨੀਂ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਆਂ, ਹਰ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੀ ਆਂ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾਜ਼ਰ ਹੁੰਦੇ ਓ ਫਿਰ ਗਲਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਹੁਣ ਇੱਕ ਗੱਲ ਐ, ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਓਂ। ਊਂ ਤਾਂ ਹਰ ਬੰਦਾ ਇਹੀ ਸਮਝਦਾ ਐ ਕਿ ਉਸੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਬਾਕੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਉੱਤਮ ਐ। ਮੇਰੀ ਭਾਵਨਾ ਵੀ ਕਦੇ ਮਾੜੀ ਨੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਹ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਓਂ। ਫਿਰ ਮੇਰੀ ਸੱਚੀ ਸੁੱਚੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਸਮਝਦੇ ਕਿਉਂ ਨੀਂ? ਚਲੋ... ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡੋ, ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮੇਰੀ ਧਰਮ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਲਈ ਭੋਰਾ ਕੁ ਪਿਆਰ ਜਗਾ ਦਿਓ, ਸਾਡੀ ਰਹਿੰਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚੈਨ ਨਾਲ ਕਟ ਜਾਵੇ ...। ਮੇਰੀ ਵੀ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਲੇ ਪਿਸਦੇ ਉਸ ਬੰਦੇ ਦੀ ਵੀ, ਜਿਹੜਾ ਕਦੇ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਦੇਖਦਾ ਐ, ਕਦੇ ਮਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ...। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋਵੋਂਗੇ, ਦੁਨੀਆਂ ਤਾਂ ਪਤੀ ਦਾ ਪਿਆਰ ਮੰਗਦੀ ਐ, ਮੈਂ ਸੱਸ ਦਾ ਪਿਆਰ ਮੰਗ ਰਹੀ ਆਂ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਆ ਕੇ ਰਹੋਂ ਨਾ ... ਨੂੰਹ ਬਣਕੇ ਫਿਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਮੱਧਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਸੱਸ ਅਤੇ ਨੂੰਹ ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ’ਕੱਠੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਨੇ। ਊਂ ਸਾਡੇ ਰਿਵਾਜ ਤਾਂ ਹੈ ਨੀਂ ਜਨਮ ਕੁੰਡਲੀਆਂ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ... ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਲੋਕ ਸਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ, ਜਿਹੜੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਸ ਨੂੰਹ ਨੇ ’ਕੱਠਿਆਂ ਰਹਿਣਾ ਹੁੰਦਾ ਐ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਅੱਡ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਉੱਥੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚਲੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਸੱਸ ਨੂੰਹ ਦੀਆਂ ਜਨਮ ਕੁੰਡਲੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਾ ਲੈਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਨੇ। ਨੀਂ ਤਾਂ ਕੰਮ ਤੋਂ ਘਰ ਪਰਤਿਆ ਥੱਕਿਆ ਹਾਰਿਆ ਮਰਦ ਵਿਚਾਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਦੇਖਦਾ ਐ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ ਛੱਡਦੀਆਂ ਨੇ। ਨਜ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਚੱਲ ਜਾਂਦਾ। ਪਤਨੀ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਉਲ੍ਹਾਮਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਨੇ। ਮੂੰਹ ਦਾ ਮਰੋੜਨਾ ਦੱਸ ਦਿੰਦਾ ਐ ਕਿ ਪਿੱਛੋਂ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਭਾਣਾ ਵਾਪਰਿਆ ਹੋਊ ਜ਼ਰੂਰ। ਜਾਂ ਫਿਰ ਮਾਤਾ ਜੀ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਾਦਰ ਵਿੱਚ ਲਿਪਟ ਕੇ ਪਏ ਹੋਣਗੇ ਤੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੂੰਗਰ ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਪੈਣਗੇ... ਜਿਵੇਂ ਬੁਖ਼ਾਰ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇ, ਹੂੰ... ਹੂੰ... ਹਾਏ...। ਬੁਖ਼ਾਰ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਨਾ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇ ਪਰ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਜ਼ਰੂਰ ਉੱਪਰ ਹੇਠਾਂ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਐ। ਪਤਨੀ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ, ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਹ ਕਿਹਾ ... ਔਹ ਕਿਹਾ। ... ਅੱਲਮ ਗੱਲਮ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਨਾ ਕੋਈ ਸਿਰ, ਨਾ ਪੈਰ।
ਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ, “ਤੂੰ ਨੀ ਝਿੜਕਦਾ ਏਹਨੂੰ ... ਸਿਰ ਚੜ੍ਹਾ ਰੱਖੀ ਐ।” ਲਟਰਮ ਪਟਰਮ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਮੂੰਹ ਨਾ ਮੱਥਾ।
ਪਤੀ ਦੇਵ ਜੀ ਜੇ ਤਾਂ ਸਿਆਣੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਫਿਰ ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਟਿਕਾ ਲੈਂਦੇ ਨੇ ... ਹਾਂ ਹੂੰ ਕਰ ਛੱਡਦੇ ਨੇ। ਜੇ ਡਰਾਕਲ ਹੋਣ ਤਾਂ ਆਉਣ ਸਾਰ ਚਾਹ ਦਾ ਘੁੱਟ ਪੀ ਕੇ ਸੌਂ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸੌਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਕਰਦੇ ਨੇ। ਸ਼ਾਇਦ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਲ਼ੇ ਇੱਕ ਅੱਖ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਦੇਖ ਵੀ ਲੈਂਦੇ ਨੇ ... ਮਾਂ ਤੇ ਪਤਨੀ ਦੇ ਸੁੱਜੇ ਮੂੰਹਾਂ ਨੂੰ। ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਮਾਨ ਦੀ ਲਿਸਟ ਚੁੱਕ, ਮਾਰ ਕੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ’ਤੇ ਕਿੱਕ ਸਮਾਨ ਲੈਣ ਤੁਰ ਪਏ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਵਾਪਸੀ, ਫਿਰ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਰੋਟੀ ਖਾਧੀ ਤੇ ਸੌਂ ਗਏ। ਅਗਲੇ ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਐ ਕਿ ਕਾਹਦੇ ਲਈ ਟੈਂਸ਼ਨ ਲੈਣੀ ਐਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ। ਇਹ ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਸਾਂਝੇ ਵਿਰੋਧੀ ਦੀ ਨਿੰਦਿਆ ਚੁਗ਼ਲੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ, ਮਿੰਟੋ ਮਿੰਟੀ ਇੱਕ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਆਹ ਦੇਖ ਲਵੋ... ਵੱਡੇ ਲਾਣੇ ਵਾਲੀ ਤਾਈ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਨੂੰਹ ਛਾਂਟ ਕੇ ਲਈ ਐ ... ਸੁਹਣੀ ਸੁਨੱਖੀ, ਪਰੀਆਂ ਵਰਗੀ... ਜੇ ਕਿਤੇ ਸੱਸ ਨੂੰਹ ਦਾ ਤਿਲ ਫੁੱਲ ਜਿੰਨਾ ਝਗੜਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਮੁੰਡਾ ਆਖਦਾ ਐ, “ਤੁਸੀਂ ਆਪੇ ਲਈ ਐ ਛਾਂਟ ਕੇ... ਅਖੇ ਸੁਹਣੀ ਲੈਣੀ ਐਂ, ਗੁਣ ਵੀ ਦੇਖ ਲੈਣੇ ਸੀ?” ਤਾਈ ਨੂੰ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਐ... ਗੱਲ ਤਾਂ ਪੁੱਠੀ ਮੇਰੇ ’ਤੇ ਹੀ ਆ ਪਈ। ਬਚਣ ਦਾ ਹੀਲਾ ਵੀ ਮਿੰਟਾਂ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਭ ਲੈਂਦੀ ਐ, “ਚੱਲ ਕੋਈ ਨਾ ਪੁੱਤ... ਗੁਣਾ ਦਾ ਕਿਹੜਾ ਕੋਈ ਮੀਟਰ ਹੁੰਦਾ ਐ ਬਈ ਬੰਦਾ ਲਾ ਕੇ ਦੇਖ ਲਊ। ... ਚੱਲ ਕੋਈ ਨਾ ... ਇਹ ਤਾਂ ਮੂੰਹ ਮਰੋੜਦੀ ਵੀ ਸੁਹਣੀ ਲਗਦੀ ਐ। ਜੇ ਸੁਹਣੀ ਵੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਮੂੰਹ ਵੀ ਮਰੋੜੇ, ਫਿਰ ਦੇਖਣਾ ਬਾਹਲਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦੈ।”
ਓ ਹੋ ਰੱਬ ਜੀ! ਮੈਂ ਵੀ ਸੱਚੀ ਕਮਲੀ ਆਂ। ਕਿੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਲੈ ਤੁਰੀ। ਮੈਨੂੰ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨੀਂ ਪਰ ਮੈਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਆਂ। ਕੋਈ ਰਾਹ ਵਿਖਾਓ, ਕੋਈ ਇਸ਼ਾਰਾ ਦਿਉ। ਫਰਜ਼ ਤਾਂ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਈਦੇ ਐ। ਪਰ ਨਿਭਾਏ ਫਰਜ਼ ਰਾਸ ਆ ਜਾਣ ...ਬਸ ਐਨੀ ਕੁ ਮਿਹਰ ਕਰ ਦਿਉ। ਰੱਬ ਜੀ! ਊਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਜਾਣਦੇ ਓਂ ਪਰ ਦੇਖੋ ਕਈ ਵਾਰ ਬੇਵਸੀ ਆਣ ਘੇਰਦੀ ਐ ... ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਬਿਮਾਰ ਨੇ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਢਿੱਡ ਦੁਖਦਾ - ਉਹ ਵੀ ਦਵਾਈ ਆ ਗਈ। ਢਿੱਡ ਨੂੰ ਅਫ਼ਾਰਾ - ਉਹ ਵੀ ਦਵਾਈ ਆ ਗਈ। ਗੋਡੇ ਮੋਢੇ ਦੁੱਖਦੇ ਨੇ - ਉਹ ਵੀ ਦਵਾਈ ਲੈ ਆਏ। ਕਾਲ਼ਜਾ ਖੁੱਸਦਾ, ਚਿੱਤ ਘਾਊਂ ਮਾਊਂ ਹੁੰਦਾ, ਆਮ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਨੀਂ ਆਉਂਦਾ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕਈ ਡਾਕਟਰ ਤੇਰਾ ਹੀ ਰੂਪ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਜੋ ਇਸ ਅਵੱਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਵੀ ਦਵਾਈ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਨੇ।
ਭਲਾ ਜੀ ...ਇਹ ਵੀ ਕਿਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਐ... ਸਾਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਸਾਡੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚੱਲਣ, ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਐ ਇਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਐ, ਜਿਹੜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਖਾ ਕਰਦੀ ਐ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜੀਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਅੱਡ ਅੱਡ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵੱਲ ਹੁੰਦੇ ਨੇ। ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਾਡੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚੱਲੇ, ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਹੀ ਗਲਤ ਲਗਦਾ ਐ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਅਸੀਂ ਆਪ ਨੀ ਆਪਣੇ ਕਹੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚੱਲ ਸਕਦੇ ...ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੇ ਕੀ ਚੱਲਣਾ ਐ।
ਹੁਣ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਇਹ ਵੀ ਐ ਬਈ ਬੰਦਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਵਿਹਲਾ ਪਿਆ ਰਹੇ ...ਉਹਦਾ ਜੀਅ ਨਾ ਲੱਗੇ ...ਜੀਅ ਨਾ ਲੱਗਣ ਦੀ ਦਵਾਈ ਵੀ ਕੋਈ ਹੁੰਦੀ ਐ ਭਲਾ ਜੀ। ਜੇ ਹੁੰਦੀ ਐ ਤਾਂ ਕੋਈ ਇਸ਼ਾਰਾ ...।
ਗੱਲ ਅਜੇ ਚੱਲ ਹੀ ਰਹੀ ਸੀ, ਥੋੜ੍ਹਾ ਹਵਾ ਦਾ ਬੁੱਲਾ ਆਇਆ। ਹਾਰ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਦੇ ਫੁੱਲ ਬਰਸਣ ਲੱਗੇ। ਰੱਬ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੀਅ ਲਵਾਉਣ ਦੀ ਦਵਾਈ ਵੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀ। ਕਮਲੀ ਨੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਆਪਣੀ ਧਰਮ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਮਾਤਾ ਜੀ ਪੰਜ ਸੱਤ ਵਾਰ ਕਹਿਣ ’ਤੇ ਮਸਾਂ ਬਾਹਰ ਆਏ। ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਪੱਤੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਖਿਲਰੇ ਹੋਏ ਸਨ।
“ਤੁਸੀਂ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇਖੋ ਕਿੰਨਾ ਜੀਅ ਲੱਗਦਾ ... ਮਨ ਖੁਸ਼ ਹੋਊ ਥੋਡਾ ਵੀ।” ਕਮਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ।
“ਮੈਂ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰੀ ਕਿਹਾ ਐ, ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਵੱਢ ਦਿਉ...ਆਪਣੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਗੰਦ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਨੇ। ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਵੱਸ ਨੀ ਚਲਦਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੁਣੇ ਵੱਢ ਕੇ ਅਹੁ ਮਾਰਦੀ।” ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਕਚੀਚੀ ਚੜ੍ਹ ਰਹੀ ਸੀ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ’ਤੇ। ਹੁਣ ਇਹ ਨੀਂ ਕੋਈ ਮੀਟਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ... ਬਈ ਬੰਦਾ ਲਾ ਕੇ ਦੇਖ ਲਵੇ, ਕਚੀਚੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ’ਤੇ ਚੜ੍ਹੀ।
“ਰੱਬ ਜੀ! ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਇਸ਼ਾਰਾ ਤਾਂ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੀ ਐ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਨੂੰ ਮਾਣਦੇ ਆਂ ਤਾਂ ਹੋ ਈ ਨੀਂ ਸਕਦਾ ਕਿ ਮਨ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਤੇ ਸਕੂਨ ਨਾ ਮਿਲੇ। ਆਹ ਜਿਹੜੀਆਂ ਬਾਹਰਲੇ ਦਰੱਖ਼ਤਾਂ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਅੰਦਰ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਨੇ ਬਚਪਨ ਯਾਦ ਕਰਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਨੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਨਾਲ ਲਮਕ ਕੇ ...ਪੀਲ੍ਹ ਪੁਲਾਂਘੜਾ... ਡੰਡਾ ਡੁੱਕ ...ਖੇਡਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਜੀਅ ਤਾਂ ਹੁਣ ਵੀ ਕਰਦਾ ਐ ਲਮਕ ਜਾਵਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਨਾਲ... ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਓਂ ... ਫਿਰ ਆਪੇ ਸਮਝ ਲਵੋ ਮੇਰਾ ਇਹ ਮੇਰੇ ਹੀ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਪਰਿਵਾਰ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟਾਂ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜੂ। ਇਹ ਨੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਵਿਚੋਲੇ ਨੂੰ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਪੈਣ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਜੰਮਣ ਵਾਲਿਆਂ ਤਕ ਵੀ ਕੋਈ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਘੰਟੀ ਖੜਕ ਜਾਵੇ।
ਚਲੋ ਖ਼ੈਰ ਹੋਵੇ ਸਭ ਦੀ ... ਮੈਂ ਵੀ ਕੀ ਕੀ ਸੋਚ ਰਹੀ ਆਂ। ਮਨ ਤਾਂ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦੀ ਪਤਾ ਨੀਂ ਕੀ ਕੀ ਸੋਚ ਲੈਂਦਾ ਐ। ਇਹ ਕਿਹੜਾ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਜਿੱਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਐ। ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਮਨ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਤਾਂ ਜੱਗ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ... ਜੱਗ ਜਿੱਤਣਾ ਤਾਂ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਇੱਥੇ ਤਾਂ ਚਾਰ ਜੀਆਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਬਣਾਉਣ ਨੂੰ ਉਮਰ ਲੰਘ ਜਾਂਦੀ ਐ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਐ ਪਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਐ। ਕਰਮਾਂ ਵਾਲੇ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਐ। ਚਲੋ ਮੈਂ ਵੀ ਕਿਹੜੇ ਵਹਿਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿ ਗਈ। ਬੱਸ ਇਹੀ ਕੁਝ ਸੋਚ ਸੋਚ ਕੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਖਰਾਬ ਕਰੀ ਰੱਖਦੀ ਆਂ।
ਧੰਨਵਾਦ ਰੱਬ ਜੀ! ਥੋਡੇ ਦਿੱਤੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ਨਾਲ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਜੀਅ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਬਾਕੀ ਤੇਰੀਆਂ ਤੂੰ ਹੀ ਜਾਣੇ। ਸਾਡੇ ਮਨਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਰੌਲਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹੀ ਰਹਿਣਾ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਰੱਬ ਜੀ ... ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਆਪ ਕਦੇ ਗਲਤ ਕਿਉਂ ਨੀਂ ਲਗਦਾ? ... ਸਦਾ ਦੂਜੇ ਈ ਗਲਤ ਕਿਉਂ ਲਗਦੇ ਨੇ। ਕਿਤੇ ਇਹੀ ਤਾਂ ਨੀਂ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਕਲੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ? ਊਂ ਗੱਲ ਹੈ ਤਾਂ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ।
* * * * *
ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।
ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.om)