HarjoginderToor7ਇਹ ਜੀਵਨ ਅਮੁੱਲਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੱਥੋਂ ਗਿਆ, ਮੁੜ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਆਸ ਭਰਪੂਰ ...
(30 ਅਗਸਤ)


H = S + C + V

Happiness = Set point (S) + Conditions (C) + Voluntary actions (V)

• Set point is your genetic baseline.

• Conditions are your life circumstances.

• Voluntary actions are the things you choose to do - like practicing gratitude or kindness - that can boost happiness.

 

ਗੁਰਨੂਰ ਸਰਦਾਰ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਦੀ ਲੜਕੀ, ਜਿਸਦਾ ਛੋਟਾ ਨਾਂ ਨੂਰ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਰੱਬ ਨੇ ਰੱਜ ਕੇ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾਗੋਰਾ ਰੰਗ, ਤਿੱਖੇ ਨੈਣ ਨਕਸ਼ ਅਤੇ ਪਤਲੀ ਪਤੰਗ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੜੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸਦਾ ਫਸਟ ਆਉਣਾ ਤੇ ਸਿਲਾਈ ਕਢਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇਪਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰਸੋਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਾਜ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਉਂਦਾਖਬਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ, ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੌਕਰ ਚਾਕਰ ਸਨ, ਤਾਂ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਰੁਚੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀਅਜੇ ਉਹ ਬੀ.ਏ ਹੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਸਰਦਾਰ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨੂਰ ਲਈ ਚੰਗੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਦੱਸ ਪਾਈਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਪਸੰਦ ਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਲੜਕਾ ਇੰਗਲੈਂਡ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਕੇ ਆਇਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਕੋਲ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਸੀ, ਕੋਈ 200 ਏਕੜ ਦੇ ਨੇੜ ਤੇੜਤੇ ਫਿਰ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਪੁੱਤ

ਸ. ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਦਾ ਇਕੱਲਾ ਪੁੱਤ ਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਰੱਖਿਆ ਰਾਜਦੀਪ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾ ਕਹਿਕੇ ਬਲਾਉਂਦੇ ਸਨਸ. ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੋਵੇਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮਿਲਣ-ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾਉਸ ਦਿਨ ਨੂਰ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਸਾਰ ਹੀ ਰਾਜੇ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਨੂਰ ਦੇ ਗਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਾਰ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਹੱਥ ’ਤੇ ਪੌਂਡ ਧਰ ਦਿੱਤਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਪੱਕਾ ਹੋ ਗਿਆਦੋਨੋਂ ਧਿਰਾਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ਨੂਰ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੋਹਣਾ ਸੁਨੱਖਾ ਮੁੰਡਾ ਮਿਲ ਗਿਆਗੋਰਾ ਰੰਗ, ਨੈਣ ਨਕਸ਼ ਤਿੱਖੇ, ਮੋਟੀ ਅੱਖ ਇੰਜ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਰੱਬ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਹਲੇ ਵੇਲੇ ਆਪ ਹੀ ਬਣਾਇਆ ਹੋਵੇਰਾਜੇ ਦੇ ਮਾਪੇ ਵੀ ਪੂਰੇ ਖੁਸ਼ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਲਈ ਸੋਹਣੀ ਸੁਨੱਖੀ ਅਤੇ ਸੁਲਝੀ ਹੋਈ ਕੁੜੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ

ਵਿਆਹ ਦਾ ਦਿਨ ਧਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆਗੁਰਨੂਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚਾਅ ਸੀਉਹ ਚਾਈਂ-ਚਾਈਂ ਕਦੇ ਘਰ ਬੈਠੇ ਦਰਜੀ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀ ਤੇ ਪੁੱਛਦੀ ਬਾਈ ਜੀ ਕੀ ਮੇਰੇ ਕੱਪੜੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ, ਤੇ ਕਦੇ ਉਹ ਰਜਾਈਆਂ ਗੁਦੈਲੇ ਭਰਨ ਵਾਲੇ ਤਾੜੇ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀ ਜੋ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾੜਾ ਲਾ ਕੇ ਤੁਨਕ-ਤੁਨਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀਹਰ ਪਾਸੇ ਹੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀਪਰ ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੱਲ ਵਾਰ ਵਾਰ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਅੱਜ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਜਿਊਂਦੀ ਹੁੰਦੀ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਕਿ ਦੇਖ ਮੇਰਾ ਜੁਆਈ! ਕਿਉਂਕਿ ਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੂੰ ਸ. ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਬਹੁਤਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀਉਸਦਾ ਸੁਭਾਅ ਸਖਤ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਰੰਗ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਪੱਕਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਦਾ ਰੰਗ ਗੋਰਾ ਸੀਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੋਸਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਚੰਗਾ ਵਰ ਨਹੀਂ ਲੱਭਿਆਅੱਗੋਂ ਨੂਰ ਦੀ ਨਾਨੀ ਨੇ ਕਹਿਣਾ, ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਸੀਰੀ ਰਲੀ ਹੋਈ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ, ਤੂੰ ਹੁਣ ਚੰਗੇ ਜੁਆਈ ਲੱਭ ਲਈਂਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਦੀਵੀ ਕੰਡਾ ਚੁਭਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀਚਾਹੇ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਕੋਲ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਬਹੁਤ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਕਿ ਕੀ ਮੈਂ ਸਿਰ ਮਾਰਨੀ ਹੈ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਜਦੋਂ ਮਨ ਚਾਹਿਆ ਵਰ ਹੀ ਨਾ ਮਿਲਿਆਨੂਰ ਦੀ ਮਾਂ ਕਹਿੰਦੀ- ਮਾਂ ਅੱਜ ਤੂੰ ਜਿਊਂਦੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਦੱਸਦੀ, ਕਿ ਦੇਖ ਮੇਰਾ ਜੁਆਈ ਕਿੰਨਾ ਸੋਹਣਾ ਹੈ ਤੇ ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਸੀਰੀ ਰਲ ਕੇ ਲੱਭਿਆ ਹੈ

ਵਿਆਹ ਵਾਲਾ ਦਿਨ ਆ ਗਿਆਸਰਦਾਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਹੀ ਜੰਝ ਦਾ ਢੁਕਾਅ ਹੋਇਆਗੇਟ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂਰ ਦੇ ਪਰਾਹੁਣੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਤਾਵਲੀਆਂ ਸਨਰਾਜਦੀਪ ਦੇ ਕੇਸਰੀ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹਿ ਤੇ ਕੇਸਰੀ ਹੀ ਅਚਕਨ ਪਾਈ ਹੋਈ ਉਹ ਤਾਂ ਸਿਹਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੰਜ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਸਿਆਲ ਦਾ ਚੜ੍ਹਦਾ ਸੂਰਜ ਸੰਦਲੀ ਕਿਰਨਾਂ ਛੱਡ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗੋਰਾ ਰੰਗ, ਗੁਲਾਬੀ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਵਾਲਾ ਲਾੜਾ ਕਿਸੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾਜੰਝ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਾਰੇ ਜਾਂਝੀ ਚੰਗੇ ਅਫਸਰ ਜਾਪਦੇ ਸਨਰਾਜਦੀਪ ਦੇ ਪਾਪਾ ਦੀ ਮਹਾਰਾਜਾ ਫਰੀਦਕੋਟ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਗੂੜ੍ਹੀ ਦੋਸਤੀ ਸੀ ਤੇ ਅੱਜ ਰਾਜਦੀਪ ਵੀ ਮਹਾਰਾਜਾ ਹੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀਕਨਾਤਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੋਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਗਾਉਣ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਆ ਰਹੀ ਸੀ, “ਚੰਦ ਨਾਲ ਲਾਵਾਂ ਲੈ ਲਈਆਂ ਕੋਈ ਮੋਤੀ ਕੀਤੇ ਦਾਨ।” ਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਦੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਅੱਡੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਹੀ

ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆਨੂਰ ਨੂੰ ਵਿਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਨੂਰ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਜਦੀਪ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਗਾ ਸੀਜਿੰਨਾ ਉਹ ਆਪ ਸੋਹਣਾ ਸੀ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸੋਹਣੀ ਉਸਦੀ ਬੋਲ ਬਾਣੀ ਸੀਉਹ ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਜੀ ਕਹਿਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦਾਨੂਰ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਸਦਾ ‘ਬੀਬਾ ਜੀ’ ਕਹਿਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦਾਜਦੋਂ ਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਨੇ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਨੂਰ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੀ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ ਨੂਰ ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਓ, ਆਪਾਂ ਘੁੰਮਣ ਜਾਣਾ ਹੈਨੂਰ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਤੂੰ ਕਹਿ ਕੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬੁਲਾਇਆ

ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਪਿੱਛੋਂ ਨੂਰ ਨੇ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆਉਸਦੇ ਸੱਸ ਸਹੁਰਾ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਏਨੂਰ ਦੇ ਰੰਗ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਨਿਖਾਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆਉਸਦੇ ਲਾਲ ਸੂਟ ਪਾਇਆ ਇੰਜ ਫਬਦਾ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਸਾਉਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਚੀਜ਼ ਵਹੁਟੀ ਹੋਵੇਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹੋ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਪੁੱਤ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਲੈ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਮਿਰਚਾਂ ਵਾਰ ਦੇਵਾਂਨੂਰ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਏ ਨੂੰ ਅਜੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਹੋਏ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਤੋਂ ਸੁਨੇਹਾ ਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰਾਜਦੀਪ ਬਿਮਾਰ ਹੈਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੈਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਛੁੱਟ ਗਏਉਹ ਰੱਬ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੀਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਜਵਾਈ ਕੋਲ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਤੇ ਗੁਰੂ ਅੱਗੇ ਤਰਲੇ ਪਾਉਣ ਲੱਗੇ- ਹੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ, ਤੂੰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਿਰ ’ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖੀਂਪਰ ਹੋਣਾ ਉਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਰਾਜਦੀਪ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖ ਗਿਆਇਹ ਖ਼ਬਰ ਜਦੋਂ ਨੂਰ ਦੀ ਮੰਮੀ ਨੇ ਸੁਣੀ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਰੋਣ ਨਹੀਂ ਸੀ ਥੰਮ੍ਹ ਰਿਹਾਉਹ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਹੌਸਲਾ ਦੇਵੇਉਸਨੇ ਰੋਂਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪੁੱਤ ਤੇਰੀ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਹੀ ਉੱਜੜ ਗਈ।”

ਨੂਰ ਦਾ ਰੋ-ਰੋ ਬੁਰਾ ਹਾਲ ਹੋ ਗਿਆਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਚੂੜੀਆਂ ਟੁੱਟ ਕੇ ਖਿਲਰ ਗਈਆਂਮਾਂ ਧੀ ਨੂੰ ਹੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਦਲਾਸੇ ਦਿੰਦੀ ਰਹੀਭੋਗ ਪੈ ਗਿਆਕੇਲ ਕਰੇਂਦੇ ਹੰਝੁ ਨੂੰ ਅਚਿੰਤੇ ਬਾਜ਼ ਪਏ

ਨੂਰ ਦੇ ਮਾਪੇ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਅਜੇ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਹੀ ਕੀ ਹੈ? ਕਿਉਂ ਨਾ ਉਸਦਾ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਪਰ ਨੂਰ ਇਹ ਗੱਲ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਜੋ ਇੱਜ਼ਤ ਪਿਆਰ ਮੈਨੂੰ ਰਾਜਦੀਪ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਜੇਕਰ ਮੈਨੂੰ ਦੂਜੇ ਮਰਦ ਕੋਲ਼ੋਂ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੋਰ ਵੀ ਨਰਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀਮੈਂ ਰਾਜਦੀਪ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦੀਉਸਦਾ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸੁਚੱਜਾ ਢੰਗ ਤੇ ਉਸਦਾ ਪਿਆਰ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪਾਸੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਰਿਹਾ ਸੀਹਾਰ ਕੇ ਮਾਪੇ ਹੀ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਏਰਾਜਦੀਪ ਦੇ ਸੁਰਗਵਾਸ ਹੋਣ ਦੇ ਪੰਜ ਮਹੀਨੇ ਪਿੱਛੋਂ ਨੂਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸੋਹਣੇ ਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾਆਸ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਿਰਨ ਜਾਗ ਉੱਠੀਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸੁੱਖ ਸੁਵਿਧਾ ਲਈ ਤਨ ਮਨ ਤੋਂ ਕੁਰਬਾਨ ਸੀ

ਨੂਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਰੰਭ ਕਰ ਲਈ ਅਤੇ ਬੀ.ਏ ਪਾਸ ਕਰਨ ਪਿੱਛੋਂ ਐੱਮ.ਏ, ਐੱਮ. ਐੱਡ ਪਾਸ ਕਰ ਲਈਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਈਵੇਟ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਭਾਵੇਂ ਸਹੁਰੇ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਬਹੁਤ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦਾ ਟਾਈਮ ਚੰਗਾ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾਹੁਣ ਉਹ ਇੱਕ ਮਾਂ ਦੇ ਫਰਜ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਬਾਪ ਦੇ ਫਰਜ਼ ਵੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਉਣ ਲੱਗੀਬੱਚੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਸਦੇ ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੀਉਹ ਉਸਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜੋਤ ਸੀਉਹ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਪੜ੍ਹ ਲਿਖ ਕੇ ਆਪਣਾ ਚੰਗਾ ਨਾਂ ਕਮਾਵੇਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜ਼ਾਇਦਾਦ ਦੀ ਢੁਕਵੀਂ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਜਿਸਦੇ ਚੰਗੇ ਸਿੱਟੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗੇ

ਸਮਾਂ ਆਪਣੀ ਚਾਲ ਚੱਲਦਾ ਗਿਆਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਪੜ੍ਹ ਲਿਖ ਤਾਂ ਗਿਆ ਪਰ ਕੰਮ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਰੁਚੀ ਨਹੀਂ ਸੀਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ, ਕੇਵਲ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਹੀ ਅਤੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀਮਾਂ ਦੇ ਤਰਲੇ ਪਾਉਣ ਉੱਤੇ ਵੀ ਉਹ ਟੱਸ ਤੋਂ ਮੱਸ ਨਾ ਹੋਇਆਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨੂਰ ਦਾ ਸਹੁਰਾ ਵੀ ਸੁਰਗਵਾਸ ਹੋ ਗਿਆਹੁਣ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਮਾਂ ਪੁੱਤ ਅਤੇ ਨੂਰ ਦੀ ਸੱਸ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰ ਰਹੇ ਸਨਨੂਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀਜਿਵੇਂ ਲੱਕੜ ਨੂੰ ਘੁਣ ਅੰਦਰੋ ਅੰਦਰੀ ਖਾਈ ਜਾਂਦਾ ਹੈਉਹ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਨਾਲ਼ੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੁੱਢੀ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪਈਉਸਦੀ ਨਿੱਘਰਦੀ ਜਾਂਦੀ ਸਿਹਤ ਗਵਾਹੀ ਭਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਕੋਈ ਫਿਕਰ ਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈਉਸ ਨੂੰ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰੇ ਹਨੇਰਾ ਹੀ ਹਨੇਰਾ ਜਾਪਦਾ ਸੀ, ਕਿਸੇ ਪਾਸੇ ਵੀ ਆਸ ਦੀ ਕਿਰਨ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀਆਖਰਕਾਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਸੋਚੀਸ਼ਾਦੀ ਉਸਨੇ ਬੜੀ ਹੀ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਕੀਤੀਸਾਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਿਰਕੱਢ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਬੜੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ

ਦੋ ਸਾਲ ਪਿੱਛੋਂ ਉਸਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਨੰਨ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆਨੂਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣਾ ਦਿਲ ਲਾਉਣ ਲੱਗੀਬੇਟੇ ਨੇ ਗਲਤ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਪੈ ਕੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪੋਤੀ ਨੇ ਜਨਮ ਲੈ ਲਿਆ

ਇੱਕ ਦਿਨ ਨੂਰ ਨੂੰ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸਦੇ ਬੇਟੇ ਨੇ ਬਹੁਤੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਮੱਥਾ ਸੱਟਾਂ ਨਾਲ ਭਨਾ ਲਿਆ ਹੈਨੂਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ’ਤੇ ਹੱਥ ਮਾਰਿਆ ਕਿ ਅਜੇ ਮੈਂ ਇਹ ਦਿਨ ਵੀ ਦੇਖਣੇ ਸਨਮੈਂ ਕੀ ਭੁੰਨ ਕੇ ਬੀਜਿਆ ਸੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦਾ ਝਗੜਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆਨੂਰ ਨੇ ਕਹਿਣਾ, “ਵੇ ਪੁੱਤ! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਾਲਿਆ ਹੈ, ਤੂੰ ਕੁਝ ਤਾਂ ਖਿਆਲ ਕਰ।” ਨੂਰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਰੋਂਦੀ ਤੇ ਕਹਿੰਦੀ ਤੇਰੇ ਪਿਤਾ ਤਾਂ ਕਿੰਨੇ ਸਿਆਣੇ ਸੀ, ਤੂੰ ਕਿਸ ’ਤੇ ਚਲਿਆ ਗਿਆਇਕੱਲੀ ਪਈ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸੋਚਦੀ ਰਹਿੰਦੀਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜਦੀਪ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਦਾ ਦੁੱਖ, ਉਸਦੀ ਪੀੜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ, ਹੋਰ ਵੀ ਲੰਬਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆਬਿਰਹਾ ਦੇ ਅੱਠੇ ਪਹਿਰ ਇਸ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਲੰਘ ਜਾਂਦੇਉਸਨੇ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਮੈਂ ਸਿਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉੰਨਾ ਚਿਰ ਹੋਰ ਅਜੇ ਕੀ-ਕੀ ਦੁੱਖ ਕੱਟਣੇ ਹਨ

ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਹ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਪਟਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਬੈਠ ਗਈਮੈਂ ਪਹਿਲੋਂ ਵੀ ਉਸ ਨਾਲ ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸਾਂਮੈਂ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਣਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੇ ਅੰਦਰ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਪੁਣਛਾਣ ਕਰਦੀ ਰਹੀਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਢਿੱਡ ਫੋਲ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਖ ਭੈਣ ਮੇਰੀਏ! ਅਸੀਂ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਹੈਸਮਾਂ ਸਾਡੇ ਨਾਲ਼ੋਂ ਬਹੁਤ ਬਲਬਾਨ ਹੈਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਹੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਾਲ ਨੂੰ ਪੁੱਠਾ ਗੇੜ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਮਾਲੋਮਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਅਨੇਕਾਂ ਦਾ ਘਾਣ ਹੋਈ ਜਾਂਦਾ ਹੈਕਮੀਨੇ ਲੋਕ ਉੱਥੇ ਹੀ ਵਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਖਾਣ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ, ਜੋ ਸਾਡਾ ਭਵਿੱਖ ਹੈ, ਪੁੱਠੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮਾਰ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕੇਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਗਲਤੀ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ

“ਮੈਂ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰਾਂ?“ ਨੂਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ

ਮੇਰੇ ਇੱਕ ਅੰਕਲ ਆਮ ਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਔਕੜ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਛੱਡ ਕੇ, ਢੇਰੀ ਢਾਇਆਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ, ਸਗੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ” ਮੈਂ ਬੋਲੀ “ਹਰ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਹਾਰ ਕੇ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਫਿਰ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਹੌਸਲੇ ਦਾ ਲੜ ਫੜਨਾ ਹੀ ਬਣਦਾ ਹੈਰਹਿੰਦੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਸੋਚ ਸਮਝ ਅਤੇ ਯਤਨ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਵਾਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈਤੇਰੇ ਕੋਲ ਤੇਰਾ ਬੇਟਾ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਦੋ ਬੇਟੀਆਂ ਹਨਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਮੋਹ ਦੀਆਂ ਤੰਦਾਂ ਪੀਡੀਆਂ ਕਰਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਬਾਹਰਲੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਮੋਹ ਪਾਲ਼ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਜੀਵਨ ਅਮੁੱਲਾ ਹੈਇੱਕ ਵਾਰ ਹੱਥੋਂ ਗਿਆ, ਮੁੜ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾਇਸ ਨੂੰ ਆਸ ਭਰਪੂਰ ਜਿਊਣ ਲਈ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਆਹਰ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈਆਪ ਹੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੋਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਪਾ ਲੈਜਿੱਥੇ ਪਿਆਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਆਹਰ ਵੀ ਆ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈਇਸੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤੇਰੀ ਭਲਾਈ ਹੈਇਸੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਭ ਦੇ ਭਲਾਈ ਹੈਤੇ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਤੇਰੇ ਲਈ ਕਿਸੇ ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ, ਇਹ ਜੁਗਾੜ ਤੈਂਨੂੰ ਆਪ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।”

“ਗੱਲ ਤਾਂ ਤੇਰੀ ਠੀਕ ਹੈ ...” ਨੂਰ ਦੇ ਬੁੱਲ੍ਹ ਫਰਕੇ!

*       *       *       *       *

ਨੋਟ: ਹਰ ਲੇਖਕ ‘ਸਰੋਕਾਰ’ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਚਨਾ ਦੀ ਕਾਪੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖੇ।
ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰੋਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ: (This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.om)

About the Author

Harjoginder Toor

Harjoginder Toor

WhatsApp: (Canada: 647 - 926 - 9797)
Email: (har.toor1@gmail.com)